Brief Th. Van der Groe aan de kerken van NL 

Wij hebben Gods Woord verworpen door het volgen van de heilloze en pelagiaanse geest, en de natuurlijke geest van de bedorven rede of wereldwijsheid. Die beide helse geesten van de satan beheersen de harten en zinnen van de mensen van nature en staan in een volstrekte en onverzoenlijke vijandschap met de Geest en het Woord van God. Door ons over te geven, te verbinden en te verslaven aan de pelagiaanse geest en door ons daarvan niet tot God te hebben willen laten bekeren, hebben wij een walging gekregen van de zuivere geloofs- en genadeleer van Christus en Zijn zalig Evangelie. Wij hebben, vlak voor de ark van het verbond, de Filistijnse Dagon opgericht van het doen en het werk van de mens, en eigengerechtigheid, om hem daarmee de Goddelijke genade in Christus als te doen voorkomen en hem daar geschikt voor te willen maken. Dit spinnenweb wordt grof gesponnen in de roomse, fijner in de remonstrantse, doch zeer fijn in onze gereformeerde kerk. Daar spint en weeft men het alles listig, met zuivere evangelische termen, gezonde woorden en waarheden, en met een gedaante van geestelijke kennis en godzaligheid, zodat dit fijne spinrag niet gezien kan worden dan door de ogen die God geopend heeft en die het met bittere tranen kunnen bewenen. Bij deze pelagiaanse geest voegt zich dan, als de natuurlijke grond, oorsprong en baarmoeder ervan, de bedorven wereldwijsheid, of het vleselijke vernuft, waarmee de geestelijke verborgenheden van de evangelische leer van Christus dan allemaal aards en vleselijk bevat en begrepen en op de leest van de bedorven menselijke rede geschoeid en behandeld worden, en al de evangelische geloofswaarheden bij ons rondgedraaid worden en omlopen op de spil van de menselijke of natuurlijke redeneerkunde, zijnde dat bedenken van het vlees, dat vijandschap tegen God is (Rom.9:7), waardoor de natuurlijke mens niet begrijpt de dingen die des Geestes Gods zijn, enz. (2Kor.2:14). O! dodelijke redeneerkunde van het blind en onwedergeboren hart van de mens! Van u heeft de Heilige Geest gezegd: heeft God de wijsheid dezer wereld niet dwaas gemaakt? Want nademaal, in de wijsheid Gods, de wereld God niet heeft gekend door de wijsheid, zo heeft het Gode behaagd, door de dwaasheid der prediking, zalig te maken, die geloven (1Kor.1:20-21). En Hij heeft het dwaze van de wereld daarom nu uitverkoren, opdat Hij de wijzen beschamen zou (vers 27). En heeft (waar Hij eeuwig voor gedankt moet zijn) de zaligmakende genade van Zijn Evangelie voor de wijzen en verstandigen verborgen en heeft dezelve de kinderkens, de dwazen en eenvoudigen, de armen en blinden, geopenbaard. Dit is Gods welbehagen geweest (Matth.11:25-26). O! mijn vrienden! De natuurlijke wijsheid en de verdoemelijke eigengerechtigheid van de mens die daaruit spruit, zijn de twee dodelijke vijanden van de evangelische genadeleer van onze Heere Jezus Christus, Die ons voor en na onderwijst, dat de mens geheel blind en dwaas moet worden, indien hij wijs zal worden en dat hij met al zijn werk en beste deugden eerst onder de vloek van de Wet moet komen, eer hij onder de genade van Christus kan komen. Ja, dat hij door de krachtige werking en overtuiging van de Heilige Geest eerst als een verdoemelijke zondaar voor God moet sterven, eer hij met Christus tot de zaligheid kan opgewekt en levend gemaakt worden. Zie dit is het waarachtige Woord van God en het eeuwige Evangelie van Zijn genade in Christus Jezus. En dat hebben wij nu helaas! versmaad en verworpen door de natuurlijke wijsheid en door eigengerechtigheid. Waarom nu ook van ons gezegd moet worden: zie, zij hebben des HEEREN Woord verworpen: wat wijsheid, ja, wat godzaligheid zouden zij dan hebben? (Jer.8). Voorwaar anders niet dan onbezonnen dwaasheid en vervloekte schijnheiligheid. (Des Heeren last, biddagpredicatie over Amos 8:9-12)

Van der Groe over Neerlands kerk

Hij [God] zal onze kandelaar van zijn plaats weren; dat is, de Heere zal Neerlands kerk ontkerken, zodat zij Zijn Kerk niet meer zijn zal. Hij zal het licht der leer en van Zijn waarheid van ons komen wegnemen, ons beroven van onze ordonnantiën. Hij zal ons brengen onder de paapse macht, die ons niet zal toelaten onze Godsdienst hier meer vrij uit te oefenen. Hij zal ons brengen onder zware vervolgingen der afgodendienaars, die er velen om de religie zullen doden, in de gevangenis werpen, het land doen ontvluchten en hun dagen in ballingschap doen eindigen. Duizenden van belijders die de hitte van de vervolging niet zullen kunnen uitstaan zullen afvallen tot het pausdom. Dan zal Neerlands kerk geen kerk, geen kandelaar van Christus meer zijn, maar een antichristelijke kerk; men zal dan onze kerk veranderd zien in afgodische tempels, waar de misgod in gediend zal worden en waar het zuivere Woord Gods dan niet meer gehoord zal worden. En dit zal dan het einde zijn van onze Godsdienst, vrijheid, geruste bezittingen en mogelijk ook van ons leven.”   (Uit predicatie over Openb.2:5)

=========================================================

Theodorus van der Groe over Nederlands Staatskerk

Laat ons nu van het Joodse volk afscheiden en ons ook eens met goede aandacht gaan begeven tot een ernstige overweging en beschouwing van onze(!) eigen staat, en hoe het met ons Nederlandse volk nu in deze tijd is gelegen. O, of wij eens ogen ontvingen van de Heere om ons zelf en ons land en volk in het gemeen, recht en naar waarheid zo als het is, te kunnen bezien. Gewisselijk, zo de Heere Jezus nu nog naar Zijn Mensheid, op de aarde verkeerde, Hij zou niet minder wenen en tranen storten over Nederland, dan Hij deed over Jeruzalem; Hij zou ook luide en met grote kracht en beweging tot ons roepen: “O, Nederlands volk en inwoners! Och, of gij ook bekendet, ook nog in dezen uwen dag, hetgeen tot uwen vrede dient.” Wie heeft er ogen ontvangen, die niet ziet hoe gans beschreiens- en beklagenswaardig het er in deze tijd uitziet met ons(!) en met onze staat? Wie kan een ernstig aanschouwer zijn van Nederland, zonder met de Zaligmaker te wenen en tranen te storten? Wat onze predikanten en leraars betreft, denk dan niet, geliefden, als ik dezer zonden en ongerechtigheden aanhaal, dat ik dan hier mijzelven enigszins zou willen uitsluiten, als stond het er met mij beter voor dan met anderen. O, neen, geenszins! Ik zoude het mijn zalig voorrecht achten, indien ik mij heden eens mocht zien als de ALLERSCHULDIGSTE van alle leraars des lands; en dat ik mij op deze dag over mijn onnoemelijke zonden, zwakheden, verzuimenissen en verkeerdheden, eens in ware ootmoed voor den Allerhoogsten God der ganse aarde eens mocht vernederen. De Heere kent en oordeelt mijn gemoed, dat ik in dezen oprechtelijk tot u spreek. Was er ooit een tijd waarin men jammerlijke klachten moest opheffen over de staat der publieke leraren onder ons en over hun diepe verdorvenheid, verval, geesteloosheid, lauwheid en onheiligheid, het is gewisselijk nu, de tijd die wij nu beleven. Ach! Wat is het niet een nare en allerdroevigste staat, in zulk een tijd, en in zo’n kerk te leven! Hoe veel beter was het, geheel koud(!), dan zo lauw en zo ijverloos te zijn! O, hoe walgt de Ziele Gods van zulk een geesteloze en lauwe kerk! De Heere geeft er ons overvloedige blijken van, dat Hij van ons, en van alle onze geveinsde godsdienst een gruwel en walging heeft. Och, dat het maar eens kon gezien en bemerkt worden. Hij straft ons van jaar tot jaar, met nieuwe oordelen, plagen en bezoekingen. Zijn Geest, Zijn Licht, Zijn Liefde en Zijn Genade, neemt Hij hoe langer hoe meer(!) van ons weg. De kostelijkste genademiddelen, die eertijds zo veel vrucht deden, blijven nu vruchteloos. De Heere zendt onder ons, hoe langer hoe meer, een geest van blindheid, verstoktheid, lauwheid, zorgeloosheid en onbekeerlijkheid. Het kwaad groeit van jaar tot jaar aan en wordt hoelanger hoe ongeneeslijker.

De getrouwen in den lande verminderen en die er nog zijn, hebben bijna DE GEHELE KERK TEGEN ZICH! De onbekeerlijkheid en zorgeloosheid krijgen zodanig de overhand, dat alle vrees voor God, voor hel, verdoemenis en eeuwigheid enz. uit der mensen zielen wegraakt! Men haat nu alom in de poorten, dengene die bestraft. Vrome en godzalige leraars en rechtvaardigen, zijn heden ten dage tot een spot en tot een spreekwoord geworden en worden, veracht en gehaat als het slijk der straten. O, wat zijn dit alle te zamen niet klare tekenen dat Gods Ziel een walging van de lauwe kerk van Nederland heeft, en dat Hij voorgenomen heeft haar uit Zijne mond te spuwen, zo er niet een haastige en algemene bekering tussenbeide komt, want het is onmogelijk, dat God zo’n land en kerk altijd zou kunnen verdragen. Ach, neen! De weg wordt al gebaand tot onze ondergang! Als de Heere met Zijn Geest begint te wijken van een land, gelijk Hij hier bij ons meer en meer doet(!) dan heeft Hij wat wonderlijks met zo’n volk en land voor, dan maakt Hij toebereidselen om te vertrekken, Zijn kandelaar van daar weg te nemen en zo’n land te maken tot een land der duisternis en een schaduw des doods. O, daar is niets anders te verwachten, dan dat de Heere Nederland haastelijk uit Zijn Mond zal spuwen en dat Hij met een zo lauw, verstokt en zorgeloos volk, dat naar geen oordelen, bestraffingen en vermaningen, ja, naar geen hel, noch hemel, dood of leven, ziel noch zaligheid meer vraagt, een schrikkelijke voleinding zal maken. Zo heeft Hij vóór dezen, met honderden van Zijn kerken en gemeenten gedaan, en zou Hij dan ons verschonen, daar wij het nog gruwelijker verderven dan dezen? Neen, neen, de Heere zal eens tonen dat Hij een rechtvaardig God is, als de ure van Nederlands verderf vervuld is. Dan zal de Heere het door een schrikkelijk oordeel uitspuwen, en dat voor altoos! En wee, wee dan onzer, als die grote en verschrikkelijke dag van verwoesting zal gekomen zijn. En ofschoon wij dit algemeen verderf in onze dagen al niet beleefden, zo zullen wij toch daarom Gods bijzonder wraakoordeel niet ontvlieden, maar wij zullen één voor één van Hem uitgespogen worden in de helle en in de eeuwige rampzaligheid, TENWARE dan dat wij ons zelven nog haastiglijk bekeerden, en door een gelovige boete en berouw en vernedering, de gerechtigheid en sterkte van den Heere Jezus kwamen aan te grijpen om alzo vrede met God te maken. Waartoe wij in het namiddaguur een woord van ernstige vermaning en opwekking hopen te spreken. Gaat dan nu henen naar uwe huizen! vernedert u daar in ware ootmoed voor den Heere! Belijdt voor Hem alle uwe en des lands zonden! Stort voor Hem tranen van ware droefheid en boetvaardigheid! Bidt vurig om genade, om de Geest des geloofs en der bekering(!); en dat God Zijn zegen geve, over de genade middelen van deze dag! Brengt zo de tijd door in vasten en bidden, of de Heere nog eens in genade op u wilde nederzien. O, Allerhoogste God, maak Gij daartoe ons en deze mensen bekwaam! Amen.  (Uit: 14 Biddag-predikatiën van ds. Th. v.d. Groe)