|
Voorbereidingen door de Heilige Geest vóór de wedergeboorte erkend door de Leidse professoren (Synopsis), tevens leden Dordtse Synode
Leidse professoren, Thysius
“Diensvolgens brengt niemand tot deze genade [de vernieuwing van de wil] iets toe, ja ook vermag hij zich niet (...) tot haar voor te bereiden, ter beschikking te stellen en te voegen, niet meer dan iemand tot zijn verwekking en levendmaking iets toebrengt.
Toch ontkennen wij niet, dat God hier gebruik maakt van zekere voorbereidingen, zoals nu eens de natuur, dan weer de wet, waardoor de zondaar tot wanhopen aan zichzelf gebracht, als met de hand geleid wordt tot de vertroosting van het Evangelie en de hoop op God. Maar voorzeker wordt dit werk in ons uitgericht door de kracht van de Geest, door middel van de verkondiging van het Evangelie, opdat niemand mene, dat wij heftige aangrijpingen en geestdrijverige en plotselinge bewegingen stellen.” (Synopsis, XVII.31, 32.)
Leidse professoren, Walaeus
“De verdienende oorzaak van deze gave [namelijk de aanvankelijke wedergeboorte en bekering] is niet enige voorafgaande geschiktheid in ons, of een voorbereiding (...).
Wij ontkennen echter niet dat God Zelf weliswaar gewoonlijk op verschillende wijzen, hetzij door de bewijsmiddelen der natuur, Rom. 2:4, hetzij door het woord van de Wet en het Evangelie, de mensen langzamerhand voorbereidt, vóórdat Hij hen van deze weldaad deelgenoot maakt (...), maar wij ontkennen ten eerste, dat God tot deze gewone wijze van handelen gehouden is, gelijk uit de met Christus gekruisigde misdadiger en Paulus die de kerk vervolgde, blijkt; (...) tenslotte [ontkennen wij] dat enige dergelijke geschiktheid of voorbereiding die aan het geloof voorafgaat, een voorgaande is, waaraan door God een vaste belofte van deze gave gedaan is, daar al wat uit het geloof niet is, zonde is, Rom. 14:23, en zonder geloof is het onmogelijk Gode te behagen, te weten ter zaligheid, Hebr. 11:6. (Synopsis, XXXII.5, 6.)
“De instrumentele oorzaak van deze weldaad [van aanvankelijke wedergeboorte en bekering] is het woord van God, zowel van de Wet als van het Evangelie. Want door de Wet, zowel in de natuur ingeschreven, Rom. 1, als op de stenen tafelen vernieuwd, 2 Kor. 3, wordt de mens tot de ware erkenning van zijn veroordeling en ellende gebracht, gelijk elders is uitgelegd; zonder welke de mens niet vatbaar kan zijn voor wedergeboorte en zaligmakende bekering, daar Christus zelf betuigt, dat Hij niet gekomen is om rechtvaardigen, maar zondaars tot bekering te roepen, Matth. 9:13.” (Synopsis, XXXII.10, 11.)
Voorbereidingen door de Heilige Geest vóór de wedergeboorte erkend op de Dordtse Synode
Dordtse Synode, theologen uit Drente
“Het einde van deze gemene gaven is niet, dat wij door het recht gebruik derzelve grotere en meerdere gaven zouden verdienen of verkrijgen, en dat overzulks de verworpenen eindelijk zouden uitverkoren worden, maar opdat daardoor het menselijk gezelschap en de burgerlijke orde zou mogen onderhouden worden, en aan de uitverkorenen op verscheidene wijzen daardoor alle gedienstigheid zou gedaan worden, en opdat dezelven tot de inwendige roeping daardoor zouden bereid worden.” (Acta, blz. 839.)
Dordtse Synode, theologen uit de Palts
“Het is ook zeker, dat sommige daden van kennis der zonde, droefheid, verslagenheid, enz. gaan vóór het geloof en de bekering in de mens die herboren zal worden, terwijl hij door de dienst der wet en des Evangelies bereid wordt om de genade te ontvangen.” (Acta, blz. 479.)
Dordtse Synode, theologen uit Engeland
“Daar zijn enige inwendige effecten of werkingen, die de bekering of wedergeboorte voorgaan, die door de kracht des Woords en des Geestes verwekt worden in de harten dergenen die nog niet zijn wedergeboren. Zoals daar zijn de kennis van de wil Gods, het gevoelen der zonde, de vrees der straf, te denken over de verlossing, enige hoop van vergiffenis.
De goddelijke genade pleegt de mensen tot de stand der rechtvaardigmaking, in dewelke wij vrede hebben bij God door onze Heere Jezus Christus niet te brengen door een haastig aanblazen Gods, maar door vele voorheen gaande daden, en door de dienst des Woords te ondergebracht en voorbereid zijnde. Dit is te zien in diegenen, die de predikatie van Petrus gehoord hebbende, het pak der zonde gevoelen, vrezen, bedroefd zijn, de verlossing begeren en enige hoop van vergiffenis ontvangen. Al welke dingen uit die woorden te vernemen zijn, Hand. 2:37, Als zij dit gehoord hadden, werden zij verslagen in ‘t hart, en zeiden tot Petrus en de andere apostelen: Wat zullen wij doen, mannen broeders! Dit vereist ook de natuur van de zaak. Want gelijk in de natuurlijke generatie van de mens vele voorgaande beschikkingen zijn, die de invoering van het wezen voorgaan, alzo ook komt men in de geestelijke, door vele voorgaande handelingen der genade, tot de geestelijke geboorte.
Dit blijkt eindelijk ook uit de middelen die God gebruikt om de mensen te herbaren. Want Hij gebruikt de dienst van mensen en het middel van het Woord. 1 Kor. 4:15, Door het Evangelie heb ik u gegenereerd. Indien God de goddeloze mens onmiddellijk wilde herbaren en rechtvaardigen, zou hiertoe niet van node zijn dat de mens door enige kennis, door enige droefheid, enige begeerte, enige hoop van vergeving bereid werde. En de dienaren, het Woord Gods recht snijdende, zou de zorg niet opgelegd zijn, wel en voorzichtiglijk de consciëntiën der toehoorders, eerst door de schrik der wet te kwetsen en daarna door de evangelische beloften op te richten, en die te vermanen om bekering en geloof door gebeden en tranen van God te begeren.” (Acta, blz. 470-471.)
Naschrift
Wat de Dordtse Synode NIET erkende waren voorbereidingen in de betekenis dat de mens ZICHZELF tot de wedergeboorte kon voorbereiden. Dat is zeer zeker niet het geval (dat was de dwaling van de Remonstranten). Het is alleen de Heilige Geest Die de mens door de bediening van Wet en Evangelie voorbereid om de genade te ontvangen.
|
Aanmelden
Registreren
FAQ
Zoeken
